ادب
از قیمتىترین سرمایهها و میراثهاى حیات آدمى «ادب» است، حتى بالاتر از ثروت و سرمایه است (ادب مرد، به ز دولت اوست).
در برخوردها چیزى به زیبایى و جذابیت ادب نمىرسد. باید آنرا آموخت، به کار بست تا روابطى سالم و احترامآمیز و پایدار میانافراد، حاکم شود. اما همین واژه متداول و مشهور، گاهى تعریفىناشناخته و حد و مرزى مبهم دارد. از اینرو مناسب است که بر مفهوم وجایگاه و شرایط آن، تاملى مجدد داشته باشیم و بدانیم که براستى «ادبچیست؟».
ادب چیست؟
این صفت که سرمایه ارزشمند رفتارى انسان و رسالت پدر و مادرو مربى استبر چه پایههایى استوار است؟ آیا یک خصلت درونىاست؟ آیا رفتارى اجتماعى استیا حالتى روحى؟ رمز اینکه انسان ازافراد مؤدب، خوشش مىآید چیست؟
وقتى سخن از «ادب» به میان مىآید، نوعى رفتار خاص و سنجیدهبا افراد پیرامون (از کوچک و بزرگ و آشنا و بیگانه) در نظر مىآید. اینرفتار که از تربیتشایسته نشات مىگیرد، به نحوه سخن گفتن، راهرفتن، معاشرت، نگاه، درخواست، سؤال، جواب و… مربوط مىشود.
ادب، هنرى آموختنى است. مىتوان گفت: «ادب، تربیتشایستهاست»، خواه مربى، پدر و مادر باشد، یا استاد و مربى.
امام صادق(ع) فرمود: پدرم مرا به سه نکته ادب کرد… فرمود: هرکس با رفیق بد همنشینى کند، سالم نمىماند و هر کس که مراقب و مقیدبه گفتارش نباشد پشیمان مىگردد و هر کس به جاهاى بد، رفت و آمدکند، متهم مىشود: «ادبنى ابى بثلاث… قال لى: یا بنى! من یصحب صاحبالسوء لا یسلم و من لا یقید الفاظه یندم و من یدخل مداخل السوء یتهم.» (1).
آنچه در این حدیث مطرح است، ضابطه داشتن «دوستى» و «گفتار»و «معاشرت» است. دوست دارى با تو چگونه رفتار کنند؟ مگر نه اینکهمىخواهى تو را با احترام یاد کنند؟ خوبیهایت را بگویند؟ نام و لقبزشتبر تو نگذارند؟ مگر نه اینکه از توهین و تحقیر و استهزاىدیگران نسبتبه خودت ناراحت و رنجیده مىشوى؟ مگر نه اینکهدوست دارى در جمع مردم، مورد تکریم و تشویق و توجه قرار گیرى؟
یکى از نکات مهم مربوط به معاشرت، آن است که آنچه را در بارهخود نمىپسندى، در باره دیگران هم روا ندانى و آنچه نسبتبهخویش دوست مىدارى، براى دیگران هم بخواهى و آنچه را در کاردیگران زشت مىشمارى، براى خود نیز زشتبدانى. اگر از کارهاىناپسند دیگران انتقاد مىکنى، همان کارها و صفات در تو نباشد. ایننوعى «خود ادب کردن» است و کسى به این موهبت دست مىیابد که ازفرزانگى و هوشیارى و عقلانیتى تیز و بصیر برخوردار باشد. بهفرموده حضرت امیر(ع):
«کفاک ادبا لنفسک اجتناب ما تکرهه من غیرک»; (2)….
- فهرست مطالب
- ادب… 3
- ادب چیست؟. 3
- نشانهها و جلوهها 5
- ادب از که آموزیم؟. 6
- از ادب پیامبر(ص) 7
- پىنوشتها: 8
- منابع و مآخذ. 8
قسمتهایی از این مقاله حذف شده و نسخه کامل آن فقط در فایلهای word و Pdf موجود هستند.
لطفا برای دریافت نسخه کامل این مقاله فایلهای word و pdf را دانلود نمائید.
با خرید این محصول فایل word و PDF مربوط به این مقاله را دریافت خواهید کرد.
لینک دانلود بیدرنگ پس از پرداخت نمایش داده شده و فایل فشرده مربوط به این مقاله آماده دانلود خواهد بود.
تعداد صفحات: 8 صفحه | حجم فایل: کمتر از 1 مگابایت | فونت استفاده شده: B Zar | به همراه صفحه اول
رمز فایل فشرده: www.4goush.net