مقدمه
استان مرکزی از استان‌های ایران است. بزرگ‌ترین شهر و مرکز این استان شهر اراک است. استان مرکزی به‌عنوان پایتخت صنعتی ایران شناخته می‌شود. در روزگار کهن این مکان عراق نام داشت که در زمان تسلط اعراب بر ایران عراق عجم نامیده می‌شد که شامل بسیاری از استان‌های همجوار امروزی نیز بود. عراق معرب اراک است. این استان از شمال به استان البرز، از شمال غرب به استان قزوین، از غرب به استان همدان، از شمال شرق به استان تهران، از جنوب غرب به استان لرستان، از جنوب شرق به استان اصفهان و از شرق به استان قم محدود است. استان مرکزی با مساحتی معادل ۲۹٬۵۳۰ کیلومتر مربع حدود ۱٬۸۲ درصد از مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده‌است. براساس آخرین تقسیمات کشوری، استان مرکزی دارای ۱۲ شهرستان، ۲۶ بخش، ۳۵ شهر، ۶۶ دهستان، ۱٬۳۹۴ آبادی دارای سکنه و ۴۶ آبادی خالی از سکنه است. شهرستان‌های این استان عبارتند از: اراک،دلیجان، محلات، ساوه، تفرش، شهرستان خمین، فراهان،شازند، آشتیان، کمیجان، زرندیه و خنداب. شهرهای قم و تهران نیز پیش‌تر جزو استان مرکزی بوده‌اند.
نامگذاری
نام استان مرکزی برای اولین بار در سال ۱۳۲۶ خورشیدی مطرح گردید. در آن سال استان مرکزی (به‌مرکزیت تهران) پهنه وسیعی از مرکز کشور شامل شهرستان‌های تهران، قزوین، ساوه، قم، دماوند و محلات بود. در سال ۱۳۵۶ مرکز استان مرکزی از تهران به اراک انتقال یافت. در مهر ۱۳۵۷ تهران و البرز کنونی تحت عنوان استان تهران از استان مرکزی جدا شد. تا سال ۱۳۶۵، استان قم نیز جزو این پهنه بود. در سال ۱۳۸۹ رئیس‌جمهور وقت، محمود احمدی‌نژاد پیشنهاد تغییر نام استان به استان آفتاب را مطرح کرد. دلیل وی برای طرح این پیشنهاد روشن نبودن نام مرکزی در تبیین هویت و معرفی فرهنگ استان بود اما این پیشنهاد در برنامه زنده تلویزیونی با مخالفت مجری برنامه و پس از آن با مخالفت برخی از نمایندگان استان مرکزی مواجه شد. بعد از این برای تغییر نام استان نام‌های دیگری مانند استان ماد و استان اراک نیز پیشنهاد شد.
پیشینه پیش از اسلام
استان مرکزی در منطقه‌ای واقع شده‌است که در دوران باستان به آن ماد بزرگ، در اوایل دوره اسلامی ایالت جبال و در سده‌های بعد عراق عجم می‌گفتند. نام جبال برای اولین بار توسط اعراب به کوهستان‌های غرب ایران نسبت داده شد. در دوره سلجوقیان، خلفای عباسی لفظ عراق عجم (به‌معنای عراق غیر عرب) را به مناطق غربی ایران نسبت دادند.
مادها
زمانی که آریاییها وارد ایران شدند متشکل از سه طایفه یا قوم بودند؛ قوم پارس در مناطق جنوبی کشور مستقر شدند، پارتها در قسمت شرقی ایران ساکن شدند و مادها در مرکز و غرب ایران سکنی گزیدند.
بنا بر تحقیقات تاریخی، در گذشته سرزمین ماد به سه بخش عمده تقسیم شده بود:
- ماد آتروپاتن یا ماد علیا یا ماد کوچک (آذربایجان کنونی).
- ماد سفلی یا ماد بزرگ (که امروزه قسمت بزرگ آن را استان مرکزی تشکیل می‌دهد).
- ناحیه پارتاکنا (استان اصفهان امروزی).
هخامنشیان
در دوران هخامنشیان سرزمین ایران به بیست و سه ساتراپی تقسیم می‌شده‌است که ماد سفلی (از ری تا همدان) که کمیجان امروزی است جزء ساتراپ دهم بوده‌است. فهرست بیست و سه‌گانه ساتراپی‌های ایران با توجه به تاریخ هرودت و سنگ‌نبشته‌های بیستون ثبت شده‌است.
استان مرکزی در روزگار هخامنشیان بخشی از ایالت مادها (ساتراپی دهم) و قسمت‌هایی از جنوب آن بخشی از سرزمین الیمائیس به‌شمار می‌رفته‌است. این استان در شمار کوست خوربران (یعنی جایی که خورشید از آنجا می‌رود) بود.
آب و هوا
آب و هوای استان به علت وجود کوه‌های مرتفع، مجاورت با حاشیه مرکزی ایران، همجواری با بخشی از منطقه حوض سلطان، کویر میقان و حوزه آبریز دریاچه نمک و همچنین قرار گرفتن در محل تلاقی دو رشته کوه البرز و زاگرس، دارای آب و هوایی متنوع است. همچنین جهت….
- فهرست مطالب
- مقدمه. 5
- نامگذاری.. 5
- پیشینه پیش از اسلام. 5
- مادها 6
- هخامنشیان. 6
- آب و هوا 6
- دشت‌ها و بیابان‌ها 7
- دریاچه میقان. 7
- دریاچه خورهه. 7
- دریاچه قاسم‌آباد. 7
- کوه‌ها 8
- رودخانه‌ها 8
- چشمه‌ها 8
- تقسیمات کشوری.. 8
- پوشش گیاهی: جنگل‌ها 9
- مراتع. 9
- گونه‌های جانوری.. 10
- منطقه حفاظت شده هفتادقله. 10
- مناطق حفاظت شده چرا و وفس…. 10
- منطقه حفاظت شده سربند. 10
- منطقه حفاظت شده الوند (خمین) 11
- محصولات کشاورزی.. 11
- جمعیت… 12
- زبان. 12
- ادیان. 12
- غذاها 13
- اقتصاد. 13
- صنایع استان مرکزی.. 13
- پتروشیمی و پالایشگاه. 14
- صنایع و محصولات غذایی.. 14
- شهرک‌های صنعتی.. 14
- بورس… 15
- مناطق ویژه اقتصادی.. 15
- انرژی فسیلی.. 15
- تأسیسات آب سنگین اراک…. 15
- انرژی آبی.. 16
- منابع معدنی.. 16
- فرودگاه. 17
- راه. 17
- راه‌آهن.. 17
- مخابرات و اینترنت… 17
- مطبوعات… 18
- جاذبه‌های گردشگری.. 19
- صنایع دستی و سوغات… 20
- آموزش… 20
- آموزش ابتدایی.. 20
- پیست اسکی.. 21
- تیم‌های ورزشی.. 21
- منابع و مآخذ. 21
قسمت‌هایی از این مقاله حذف شده و نسخه کامل آن فقط در فایل‌های word و Pdf قابل دانلود است.
لطفا برای دریافت نسخه کامل این مقاله فایل‌های word و pdf را دانلود نمائید.
با خرید این محصول فایل word و PDF مربوط به این مقاله را دریافت خواهید کرد.
لینک دانلود بی‌درنگ پس از پرداخت نمایش داده شده و فایل فشرده مربوط به این مقاله آماده دانلود خواهد بود.
تعداد صفحات: 21 صفحه | حجم فایل: کمتر از 1 مگابایت | فونت استفاده شده: B Zar به همراه صفحه اول
رمز فایل فشرده: www.4goush.net
