عکاسی هوایی
عکاسی هوایی به تکنیک برداشت عکس از زمین از نقاط مرتفع گفته می‌شود. این اصطلاح اغلب در مورد عکس‌هایی به‌کار می‌رود که از هوا برداشت شده است. عکس هوایی عبارت است از مجموعه تصاویر واقعی عوارض و خصوصیات ظاهری زمین که توسط هواپیما و با استفاده از دوربین عکسبرداری هوایی از زمین گرفته شده‌است. استفاده از عکسهای هوائی در بررسی‌های و مطالعات زمین شناسی، جاده‌سازی، کشاورزی و مهم‌تر از همه برای اهداف نظامی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در اکثر کشورها در ابتدا از عکسهای هوایی بجای نقشه اصلی در صحرا استفاده می‌کردند.
دوربین‌های عکسبرداری هوایی
دوربین‌های عکسبرداری هوایی تجهیزاتی هستند که برای تهیه عکسهای هوایی مورد استفاده قرار می‌گیرند و معمولاً از ابعاد بزرگ برخودرا هستند. دوربین‌های عکسبرداری هوایی دارای فاصله کانونی ثابت می‌باشند و عدسی به کار رفته در آنها از نوع متریک می‌باشد. عدسی متریک به عدسی گفته می‌شود که اعوجاج آن ثابت بوده و از ۲۰ میکرون کمتر باشد. این دوربین‌ها معمولاً بر روی کف هواپیما نصب می‌گردند و امکان تراز نمودن آنها وجود دارد. دوربین‌های هوایی مورد استفاده در عکسبرداری هوایی عمدتا از نوع دوربین‌ها آنالوگ می‌باشد.(دوربین‌هایی که از فیلم استفاده می‌نمایند). امروزه دوربین‌های رقومی هوایی نیز به بازار ارائه گردیده‌اند و به مرور در عکس‌برداری‌های مورد استفاده قرار می‌گیرند.
دوربین‌های آنالوگ
دوربین‌های عکسبرداری هوایی آنالوگ دارای ابعاد ۲۳ * ۲۳ سانتیمتر می‌باشند. دوربین‌های عکسبرداری هوایی دارای پنج قسمت اصلی زیر می‌باشد:
پایه اتصال به بدنه: این پایه ضمن جلوگیری از انتقال لرزش هواپیما به دوربین امکان تراز نمودن دوربین را نیز فراهم می‌آورد.
بدنه و عدسی: عدسی مهم‌ترین بخش یک دوربین عکسبرداری هوایی می‌باشد.
سیستم کنترل: این سیستم امکان عکسبرداری متوالی و تنظیم نوردهی فیلم را فراهم می‌آورد.
مخزن فیلم: مخزن فیلم قابل جدا کردن از دوربین می‌باشد. با سیستم تخلیه هوا فیلم در لحظه عکسبرداری به صورت کاملا تخت قرار می‌گیرد.
چشمی ناوبری: با استفاده از این چشمی عکاس امکان تنظیم پوشش طولی و حذف زاویه دریفت را دارد.
از انواع دوربین‌های عسکبرداری هوایی آنالوگ می‌توان به دوربین Leica RC۳۰/ASCOT اشاره نمود.
دوربین‌های رقومی
دوربین‌های عکسبرداری هوایی رقومی با ابعاد بزرگ و یا متوسط برای اولین بار در سال ۲۰۰۲ در نمایشگاه ISPRS شهر آمستردام به صورت تجاری به بازار عرضه گردیدند.این دورربین‌ها از نظر نوع CCD مورد استفاده به دو نوع دوربین با آرایه خطی و سطحی تقسیم‌بندی می‌گردند.
دوربین‌هایی که از آرایه خطی استفاده می‌نمایند بسیار مشابه سیستم‌های تصویر برداری ماهواره‌ها می‌باشند. در این دوربین‌ها بهره‌گیری از گیرنده تعیین موقعیت ماهواره‌ای GPS و تجهیزات تعیین وضعیت IMU ضروری می‌باشد. از انواع این نوع از دروبین‌های عسکبرداری هوایی رقومی می‌توان به دوربین‌های Leica ADS ۸۰ و DiMac اشاره نمود.
دوربین‌هایی که از آرایه‌های سطحی استفاده می‌نمایند کم و بیش تصاویری با هندسه مشابه دوربین‌های آنالوگ ارائه می‌نممایند. بهره‌گیری از تجهیزات تعیین موقعیت ماهواره‌ای و تعیین وضعیت اگرچه مزایای به همراه دارد اما در این دوربین‌ها به عنوان یک ضرورت مطرح نمی باشد. از انواع این دوربین‌ها می‌توان به دوربین‌های Vexel Ultracam و DMC اشاره نمود.
عکاسی هوایی در ایران
در ایران در سال ۱۳۳۱ از حوزه زاینده رود اصفهان عکسهای هوایی برداشته شد و عکسبرداری توسط شرکت K.L.M به منظور انجام امور عمرانی آن حوزه انجام گرفت. در سال ۱۳۳۴ بمنظور تهیه نقشه صحیح از کلیه استانها کشور عکسبرداری هوایی شروع گردید. از سال ۱۳۳۲ با آغاز فعالیت سازمان نقشه برداری کشور به صورت پیوسته از مناطق مختلف ایران عکسبرداری هوایی انجام گرفته‌است. در حال حاضر آرشیوی مشتمل بر ۸۰۰۰ حلقه فیلم هوایی بالغ بر دو میلیون قطعه عکس هوایی از مناطق مختلف کشور تهیه گردیده که به صورت مرتب در زمینه‌های مختلف از جمله فعالیت‌های تحقیقاتی و ارجاع به مراجع قضائی مورد استفاده قرار می‌گیرند. بطور کلی از تمامی مناطق کشور عکسهای هوایی در مقیاس‌های پنجاه و پنج هزارم مربوط به دهه ۳۰ هجری شمسی، بیست هزارم مربوط به دهه چهل و چهل هزارم مربوط به دهه هفتاد و همچنین عکسهای هوایی ده‌هزارم و یا پنج هزارم از اکثر شهرهای کشور موجود می‌باشد.
نحوه عکاسی هوایی
عکسهای هوائی بوسیله دوربین عکسبرداری هوایی که به طرف زمین در هواپیما قرار دارند گرفته می‌شوند که با در نظر گرفتن عکس مورد لزوم، نوع دوربین و خطوط پرواز و ارتفاع پرواز را مورد عمل قرار می‌دهند و دوربین بطور اتوماتیک در فواصل معین عکسبرداری می‌کند ودر حاشیه عکس شماره آن و شماره حلقه فیلم و فاصله کانونی عدسی دوربین، ارتفاع پرواز و مقیاس تقریبی عکس و وضع دوربین از نظر افقی بودن منطقه عکسبرداری شده وتاریخ عکسبرداری چاپ می‌گردد.
اصول برجسته بینی در عکس هوایی
یک از تفاوتهای اصلی عکسهای هوایی که به منظور تفسیر و تهیه نقشه برداشته می‌شود با عکسهای معمولی، امکان برجسته‌بینی یعنی تشخیص بعد سوم (اختلاف ارتفاع) از روی آنها و با کمک وسائل برجسته‌بینی می‌باشد. معمولاً عکسهای هوائی به‌طور متوسط دارای 60 درصد پوشش مشترک پشت سر هم و عکسهای هر نوار (مسیر پرواز هواپیما )که با نوار مجاور دارای پوشش مشترک جانبی 30 درصد می‌باشد که پوشش مشترک اولی امکان برجسته‌بینی را به یک جفت عکس پشت سر هم می‌دهد.
معیار درک عمق
هر چشم یک تصویر با یک زاویه را جداگانه مشاهده و هر دو در مغز انسان تشکیل یک تصویر کامل را داده که به این ترتیب ممکن است به کیفیت اجسام، فاصله، عمق و اندازه آنها پی برد و محاسبات لازم را انجام داد. در دید معمولی فاصله اجسام بستگی به زاویه‌ای دارد که هر دو چشم با نقطه مورد نظر تشکیل می‌دهد.با توجه به شکل روبرو زوایای A و B نسبت مستقیم به فاصله بین اجسام 1 و 2 دارد. این زوایا در روی شبکیه بصورت کمانهای a و b اندازه گیری می‌شوند. حداقل گمانی که هر فرد می‌تواند مشاهده کند آن را معیار درک عمق می‌دانند. برای درک بهتر دید با یک چشم و یا دو چشم آزمایش‌های ساده پایین را تجربه کنید.
آزمایش اول: یک سکه را بر روی میز قرار دهید و با یک چشم و از سطحی معادل سطح میز به آن نگاه کنیم و سعی نمائیم که انگشت خود را از بالا روی آن بگذریم در خیلی از موارد اشتباه خواهد شد و انگشت ممکن است کم وبیش در حوالی سکه جای بگیرید.
آزمایش دوم: دو انگشت اشاره خود را در جلو (25 سانتیمتر) چشم قرار داده و بتدریج آنها رو بهم نزدیک کنید در حالی که سعی می‌شود با چشم راست به انگشت اشاره دست راست و با چشم چپ به انگشت اشاره دست چپ نگاه کنیم بتدریج که انگشتان بهم نزدیک می‌شوند و قبل از این که عملاً بهم برسند این احساس حاصل می‌شود که انگشتان بر روی یکدیگر قرار گرفته اند در حالی که عملاً در این مرحله هنوز چند سانتیمتر فاصله بین این دو وجود دارد.
عمل انطباق در چشم منحصرا فیزیولوژیکی و تجسمی است در واقع دو عکس مسطح و مختلف از جسمی که بر روی شبکیه هر یک از چشم‌ها منعکس شده تبدیل به یک عکس برجسته خیالی می‌گردد این عمل در دستگاه اعصاب (مغز) نیز انجام می‌شود.
اطلاعات حاشیه‌ای عکسهای هوایی
شماره عکس: همراه با شماره پشت سرهم در پارهای از موارد شماره نوار یا شماره بلوک مورد عکسبرداری ذکر می‌گردد. این شماره‌ها برای تنظیم و استفاده از عکسهای هوائی کمال ضرورت را دارد.
فاصله کانونی: معمولاً بر حسب میلیمتر تا صدم آن در حاشیه عکس هوائی نوشته یا چاپ می‌شود. که برای محاسبه مقیاس عکس ضروری است.
علائم کناری عکس (Fiducial Marks): این علائم معمولاً بصورت ضربدر در گوشه عکسهای هوائی یا شکاف مثلثی شکل در وسط اضلاع ممکن مشخص می‌گردد.
آلتیمتر: ارتفاع سنج که ارتفاع پرواز هواپیما رو نسبت به سطح مبدا که عموما آب دریاهای آزاد می‌باشد نشان می‌دهد.
لطفا برای خواندن ادامه این مقاله فایل‌های word و pdf را دانلود نمائید.
با خرید این محصول فایل word و PDF مربوط به این مقاله را دریافت خواهید کرد.
لینک دانلود بی‌درنگ پس از پرداخت نمایش داده شده و فایل فشرده مربوط به این مقاله آماده دانلود خواهد بود.
تعداد صفحات: 32 صفحه | حجم فایل: کمتر از 1 مگابایت | فونت استفاده شده: B Zar | به همراه صفحه اول و عکس
