از خود بیگانگى در پرتو آیات قرآن
مفهوم از خودبیگانگى، که در زبان انگلیسى با واژه Alienation از آن یاد مىشود، مفهومى جامعهشناختى، روانشناختى، انسانشناختى، فلسفى و حتى مفهومى ارزشى و اخلاقى است که در اکثر علوم انسانى جدید از آن سخن به میان آمده است. دائره این مفهوم گاه آن قدر توسعه مىیابد که شامل انسان نابسامان یا آنومیک دورکیم، دوگانگى شخصیت در روانشناسى و امثال آن مىشود و گاه بر این نکته تاکید مىشود که نباید مفهوم از خودبیگانگى را با این مفاهیم به هم آمیخت.
واژه (Alienation)، (1) که در زبان لاتین براى بیان مفهوم از خودبیگانگى از آن سود مىجویند، در اصل به معناى جنزدگى است و مىتوان گفت استفاده از این واژه براى اداى چنین مقصودى بدان لحاظ است که از حاکمیت موجودى نامریى و مسلط حکایت مىکند. انسان به صورت ناخودآگاه تسلیم اوست و به اندیشه و رفتار انسان شکل و جهت مىدهد.
ریشههاى اولیه مساله از خودبیگانگى را باید در تعالیم ادیان آسمانى جستجو کرد; این ادیان آسمانى هستند که بیش و پیش از هر متفکر و مکتبى مساله را با بیانهاى گوناگون مطرح کرده، نسبتبه آن هشدار داده و براى پیشگیرى و درمان آن، راه حلهاى عملى ارائه کردهاند.
سه دیدگاه مهم
سیر تاریخى این مفهوم نشان مىدهد که از خودبیگانگى کاربردهاى متفاوت و حتى متضادى داشته است و در زبانهاى مختلف با واژگان مختلف، هر چند متقاربى، از آن یاد شده است.
در مباحث علوم انسانى و اجتماعى نوعا طرح و تبیین مفهوم از خودبیگانگى به برخى از دانشمندان سده هیجده و نوزده میلادى، بویژه فوئر باخ، هگل و مارکس نامبردار است. (2)
هگل (1770-1831) معتقد است که در مدینه یونانى، که رابطه شهروند (فرد) و دولتیا جامعهاى که هویت واقعى افراد است، رابطه اینهمانى بود و از خود بیگانگى وجود نداشت، ولى با زوال مدینه یونانى، جامعه براى شهروند بیگانه و فرد از عقلانیتبریده شد و در مسیر تحقق مجدد این همانى چارهاى جز دستبرداشتن از آزادى، فردیت و ذاتیتخود ندارد و این همان از خود بیگانگى است. هگل جوهر از خودبیگانگى را در این نکته نهفته مىبیند که فرد انسان احساس مىکند که شخصیت فردى او خارج از ذات او یعنى در جامعه و دولت…
- فهرست مطالب
سه دیدگاه مهم 3
قرآن و از خود بیگانگى 5
نمودهاى از خود بیگانگى 7
1- اصالت دادن به دیگرى 7
2- بر هم خوردن تعادل روحى 8
3- بىهدفى وبى معیارى 9
4- عدم آمادگى و قدرت بر تغییر وضعیت 9
5- اصالت ماده و مادیات 10
6- عدم بهرهگیرى از عقل و دل 11
از خود بیگانگى و توحید ناب 12
از خود بیگانگىفرهنگى – اجتماعى (فقدان هویت) 12
درمان از خودبیگانگى 13
پىنوشتها 15
منابع و مآخذ 16
قسمت‌هایی از این مقاله حذف شده و نسخه کامل آن فقط در فایل‌های word و Pdf قابل دانلود است.
لطفا برای دریافت نسخه کامل این مقاله فایل‌های word و pdf را دانلود نمائید.
با خرید این محصول فایل word و PDF مربوط به این مقاله را دریافت خواهید کرد.
لینک دانلود بی‌درنگ پس از پرداخت نمایش داده شده و فایل فشرده مربوط به این مقاله آماده دانلود خواهد بود.
تعداد صفحات: 16 صفحه | حجم فایل: کمتر از 1 مگابایت | فونت استفاده شده: B Zar | به همراه صفحه اول
رمز فایل فشرده: www.4goush.net
