مقدمه
یکی از شیوههای جنگی، جنگ نرم است که جنگ روانی شاخه ای از آن به شمار میآید. درجنگ نرم، به جای ابزارهای جنگی متعارف چون توپ و تانک، از ابزارهای فرهنگیتاثیرگذار بر فکر واندیشه و عواطف و احساسات انسانی بهره گرفته میشود.
با نگاهی به جریان شناسی جنگ نرم میتوان گفت که این شیوه جنگی، از دیرباز مورد استفاده قرار گرفته و همواره از سوی انسانها در جنگها به عنوان یک ساز و کار موثر مورد توجه بوده است. تنها تفاوتی که میتوان در میان جنگهای نرم در دوران گذشته و عصر معاصر یافت، تفاوت در ابزارها و روشهای آن است و اصولا بهره گیری از هر نوع ابزاری در جنگ نرم بر این پایه و محور قرار میگیرد که بر اندیشه و احساسات مخاطب تاثیرگذاشته و او را مرعوب خود سازد و بی آن که واکنشی از خود نشان دهد، تسلیم دشمن شده و یا در مسیر خواستههای او گام بردارد.
جنگ نرم چیست
جنگ نرم مترادف اصطلاحات بسیاری در علوم سیاسی و نظامی است. در علوم نظامی از واژههایی مانند جنگ روانی یا عملیات روانی و در علوم سیاسی از واژههایی چون براندازی نرم، تهدید نرم، انقلاب مخملین و اخیرا به واژه انقلاب رنگین برای تبیین این اصطلاح استفاده میشود.
گاهی به جای جنگ از واژههای تهدید یا قدرت نیز استفاده میشود، ولی در نهایت هر دوبه یک مفهوم ختم میشوند. نظریه جنگ نرم طی دهههای اخیر وارد ادبیات سیاسی شده است و “ژوزف نای” از اندیشمندان معاصر معتقد است، مبنای قدرت سخت یا جنگ سخت بر “اجبار” و مبنای قدرت نرم بر “اقناع” است، او برخلاف بعضی از صاحب نظران، اقتصاد و دیپلماسی را در زیرمجموعه قدرت سخت قرار داده و تنها از رسانه بعنوان قدرت نرم نام می برد.
در تمامی اصطلاحات بالا هدف مشترک تحمیل اراده گروهی بر گروه دیگر بدون استفاده از راههای نظامی است. اما از آنجا که در مورد گستردگی و حوزه فعالیت هر کدام اتفاق نظر وجود ندارد؛ اشاره کوتاهی به هر کدام از واژههای مذکور و سابقه تاریخی آنها خواهیم داشت.
مبنای قدرت سخت یا جنگ سخت بر “اجبار” و مبنای قدرت نرم بر “اقناع” است.
جنگ روانی، جنگ نرم
جنگ روانی پیشینه ای بسیار طولانی دارد؛ چرا که انسانها برای تحت تأثیر قرار دادن طرف مقابل به شیوهها و ترفندهایی متوسل میشدند، اما اصطلاح جنگ روانی در جنگ جهانی دوم در آمریکا و اروپا رواج یافت.
فولر، مورخ و تحلیلگر نظامی بریتانیایی اولین کسی بود که اصطلاح جنگ روانی را در سال ۱۹۲۰ به کار برد. در آن زمان استفاده فولر از واژه جنگ روانی در محافل نظامی و علمی بریتانیا و آمریکا توجه چندانی را به خود جلب نکرد. در ژانویه ۱۹۴۰ با انتشار مقاله ای با عنوان “جنگ روانی و چگونگی به راه اندازی آن” این اصطلاح برای اولین بار وارد ادبیات آمریکا شد. بر این اساس “جنگ روانی را باید استفاده از هر نوع وسیله ای به منظور تاثیر گذاری بر روحیه و رفتار یک گروه با هدف نظامی مشخص معنا کرد”. در پایان جنگ جهانی دوم این اصطلاح به “فرهنگ لغت وبستر” وارد شد و بخشی از عبارت پردازیهای سیاسی و نظامی آن زمان را تشکیل داد.
در سال ۱۹۵۰ یعنی تنها یکسال پس از پایان جنگ جهانی دوم “ترومن”، رئیس جمهور وقت آمریکا به منظور کسب آمادگی برای اجرای جنگروانی در کره پروژهای با عنوان “نبرد حقیقت” را با بودجهای معادل ۱۲۱میلیون دلار تصویب کرد. ارتش آمریکا اداره و ریاست جنگ روانی را به عنوان بخش ستادی ویژه ایجاد کرد و در کنار واحدهای رزمی، واحدهای جنگروانی گستردهای را با استفاده از تجربیات جنگجهانی دوم تشکیل داد. از آنزمان تاکنون، سازمانها و واحدهای روانی ـ تبلیغاتی آمریکا با توسعهای روزافزون همواره به عنوان یکی از بازوهای اصلی آن کشور در جنگ و صلح عمل کردهاند.
براندازی نرم، تهدید نرم، انقلاب مخملین، انقلاب رنگین
در سالهای پایانی جنگ سرد، اولین پروژه براندازی نرم در لهستان و با رهبری “لخ والسا” در جنبش کارگری این کشور در سال ۱۹۸۴ تحقق یافت و با فروپاشی شوروی و یوگسلاوی و چند کشور دیگر اروپای شرقی براندازی نرم به مسئله جدیدی در حوزه قدرت و امنیت تبدیل شد.
نرم افزار خواندن و شمردن
استعمارگران از براندازی حکومتها در یوگسلاوی، گرجستان، اوکراین، قرقیزستان و امثال آن با عنوان انقلابهای رنگی، به جای واژه خشن جنگ نرم یاد مینمایند.
انقلابهای مخملی یا “انقلابهای رنگی” و “گلی” از شیوههای براندازی نرم است که نوعی دگرگونی و جابجایی قدرت به همراه مبارزه منفی و نافرمانی مدنی را شامل میشود. انقلابهای رنگی و مخملی در جوامع پسا کمونیستی در اروپای مرکزی، شرقی و آسیای مرکزی اتفاق افتاد. این واژه برای نخستین بار از سوی “والسلاوهادل” رئیس جمهور پیشین چک که در آن زمان رهبر مخالفان چکسلواکی سابق بود، وارد ادبیات سیاسی شد. مخالفان حکومت در چکسلواکی با انجام سلسله اقدامات مرتبط و زنجیرهای در طی یک دوره شش هفتهای از ۱۷ نوامبر تا ۲۹ دسامبر ۱۹۸۹ در این کشور موفق به نوعی دگرگونی و جابجایی قدرت شدند. این پدیده سپس به شکل زنجیرهای در صربستان طی دو مرحله ۱۹۹۷ – ۲۰۰۰، گرجستان ۲۰۰۳، اوکراین ۲۰۰۴ و قرقیزستان ۲۰۰۵ ادامه یافت.
به طور کلی اهداف آمریکا از سازماندهی انقلابهای رنگین در کشورهای هدف را در چارچوب حوزههای زیر میتوان بررسی کرد
– تسلط بر مناطق ژئوپلتیکی و ژئواستراستژیکی
– کنترل شریان انتقال انرژی و جلوگیری از تسلیحاتی شدن آن
– حذف و یا مهار نظامهای مخالف در برابر نظام آمریکا
– ممانعت از ایجاد اتحادیههای نظامی و امنیتی در آسیا، خاورمیانه و آسیای مرکزی
– همسو کردن کشورهای هدف با سیاستهای آمریکا
– فرصت سازی اقتصادی برای آمریکا
مهار بیداری اسلامی
جورج سوروس، رئیس بنیاد سوروس سرمایه دار بزرگ آمریکایی یا به عبارتی میلیاردر یهودی آمریکایی یکی از معماران اصلی انقلاب مخملین….
لطفا برای خواندن ادامه این مقاله فایلهای word و pdf را دانلود نمائید.
فهرست
مقدمه:
جنگ نرم چیست:
جنگ روانی، جنگ نرم:
براندازی نرم، تهدید نرم، انقلاب مخملین، انقلاب رنگین:
نرم افزار خواندن و شمردن:
مهار بیداری اسلامی:
اهداف اجرایی از جنگ نرم:
جنگ نرم:
جمع بندی:
منابع:
با خرید این محصول فایل word و PDF مربوط به این مقاله را دریافت خواهید کرد.
لینک دانلود بیدرنگ پس از پرداخت نمایش داده شده و فایل فشرده مربوط به این مقاله آماده دانلود خواهد بود.
تعداد صفحات: 8 صفحه | حجم فایل: کمتر از 1 مگابایت | فونت استفاده شده: B Zar | به همراه صفحه اول و عکس