مقدمه
زَرْتُشْتْ یا زَرْدُشْتْ رهبر و اصلاحگر دینی، فیلسوف و شاعر ایرانی بود. او به پیروانش آموخت که هستی میدان نبرد نیروهای خیر و شر است و انسان آزاد است جایگاه خود در این مبارزه را انتخاب کند. آموزههای او، هستهی اصلی مزدیسنا را تشکیل میدهد.
زمان دقیق زندگی زرتشت، مشخص نیست. نوشتههای سنتی، بر آنند که او «۲۵۸ سال پیش از اسکندر» یا «۵۰۰۰ سال پیش از خشایارشا» زیستهاست. با این حال، پژوهشگران جدید زمان زندگی او را حدود ۱۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح میدانند. محل دقیق زندگی او نیز نامشخص است. در منابع از آذربایجان، سیستان و ری به عنوان زادگاه او یاد شدهاست، اما تعیین دقیق آن ساده نیست و به زعم غالب مورخان و باستانشناسان امروزی تنها روشن است که در شمال شرق ایران بزرگ زندگی میکردهاست—به گمان عدهای از باستانشناسان و مورخان، جایی در محدوده تاجیکستان و افغانستان امروزی.
مطالب موجود در منابع مزدایی دربارهی زرتشت، به دو گروه تاریخی و افسانهای تقسیم میشوند. مطالب تاریخی شامل سرودههای خود او، گاتاها، است که کهنترین بخش اوستا را تشکیل میدهد. منابع افسانهای که در طول تاریخ به مرور دربارهی او نوشته شدهاند، از زرتشت تاریخی فاصلهی بسیاری گرفتهاند. این نوشتهها، در بخشهای متاخر اوستا و کتب پهلوی بازتاب داشتهاند.
در گاتاها زرتشت در جامه مرد خردمندی که خود را در یک مأموریت بزرگ میبیند، ظاهر میشود. او با قدمهای استواری به دنبال ایجاد تغییر است و به صورت شورانگیزی اطرافیان خود را به راستی فرا میخواند. او در این سرودهها، مردم را از پرستش دیوان که آنان را آفریده اهریمن و تباهکنندهی زندگی میبیند، بازمیدارد و به آنها وعدهی پیروزی نیکان را میدهد.
زرتشت باور داشت که انسان موجودی آزاد است و در تصمیمگیریهای خود اختیار دارد؛ او میتواند انتخاب کند که در کنار نیروهای روشنایی بایستد یا در صف نیروهای تاریکی قرار گیرد. زرتشت این آزادی را هدیهای از جانب اهورامزدا میدانست که از آغاز به انسانها بخشیده شدهاست؛ در عین حال، به خوبی درک میکرد این آزادی میتواند به معنی آزادیِ گرویدن به نیروهای شر هم باشد.
در مطالب متاخر شخصیتی افسانهای از زرتشت ترسیم شدهاست؛ چنانکه جایگاه او را از انسانهای عادی فراتر بردهاند و همتراز ایزدان قرار دادهاند. نوشتههای پهلوی میگویند فر زرتشت از آغاز خلقت وجود داشتهاست، فروهر او ۳۰۰۰ سال قبل از تولدش خلق شد و اهورامزدا در زمان تولد او، تنگوهرش را آفریدهاست. او پس از تولد در ۳۰ سالگی با اهورامزدا دیدار کرد و به موجودیت جسمانی دیوان بر روی زمین پایان داد. بخش بزرگی از مطالب تازهتر را گفتگوهای او با اهورامزدا میسازند که «هَمپُرسِگی» نام دارند. بنا به نوشتههای متاخر، زرتشت در ۷۷ سالگی درگذشت.
از زرتشت به عنوان نخستین فیلسوف شناختهشدهی جهان نام برده شدهاست. نبرد نیروهای خیر و شر مضمون اصلی فلسفهی او را میسازد که بر بسیاری از مکاتب فلسفی اثر چشمگیری گذاشته و تا امروز اندیشهی ایرانی را تحت تأثیر خود داشتهاست. به علاوه، فلسفهی زرتشت بر فلسفهی یونانی و به واسطهی آن، بر فلسفهی غرب نیز اثرگذار بود. از زرتشت به عنوان نخستین کسی که پاسخی منطقی برای مسئلهی شر ارائه کرد، یاد شدهاست.
زرتشت در طول تاریخ همواره شخصیت مورد توجهی بودهاست؛ افراد گوناگون از تمدنها و فرهنگهای مختلف مانند یونانیها، رومیان، مسیحیان، مسلمانان و غربیها بسته به تصورات و اهداف خودشان، مطالبی به او نسبت دادهاند. هرچند بیشتر این نوشتهها سندیت تاریخی ندارند.
افزون بر مزدیسنا، چند دین دیگر هم زرتشت را یکی از شخصیتهای محترم یا مقدس خود میدانند که از جمله این ادیان اهل حق، مانویت، بابیت، بهائیت، مذهب احمدیه و جنبشهای نوینی چون مزدزنان است. مانی مدعی بود کاملکنندهی مأموریت زرتشت است و پیروان آیین بهائی از بهاءالله به عنوان یکی از نوادگان زرتشت نام میبرند.
ریشه و معنای نام زرتشت
این اسم را در پارتی Zarhušt، در فارسی میانه مانوی Zrdrwšt و در سغدی Z(a)rušč آوردهاند. در فارسی کنونی آن را به اشکال مختلفی نوشتهاند و تلفظ کردهاند که از جمله آن زردشت، زرتشت، زَرَتشت و زردهشت است. نویسندگان یونانی چون افلاطون و خانتوس آن را به شکل Ζωροάστρης نوشتهاند که منبع اشکال لاتین Zōroastrēs و جدیدتر یونانی Ζωροάστρις است. معرب شده نام مذکور زَرَادُشْت یا زَرَادَشْت، ارمنیشده آن Zradašt و سریانیشده آن Z(a)rādušt است. این اسم را در زبانهای نوین اروپایی مانند انگلیسی و آلمانی، گاه با استناد به صورت اوستایی آن را Zarathustra مینویسند و گاه با استناد به صورت یونانی به شکل Zoroaster….
- فهرست مطالب
- مقدمه. 4
- ریشه و معنای نام زرتشت… 5
- زندگی.. 7
- زمان و مکان ظهور زرتشت… 7
- خاستگاه زرتشت… 9
- در اوستا 10
- در بخشهای متاخر. 13
- در نوشتههای پهلوی.. 15
- تولد. 15
- کودکی.. 17
- بزرگسالی.. 18
- موجودیت تاریخی.. 20
- فلسفه و آموزهها 22
- فلسفه زرتشت… 22
- یکتاپرستی یا ثنویت دینی.. 23
- اهورامزدا 24
- امشاسپندان. 24
- دیوان. 25
- مسئله شر. 25
- آزادی اختیار. 28
- جایگاه زنان. 29
- مسئولیت انسان. 30
- گاتاها 31
- زرتشت از دید ادبیات فارسی.. 33
- زرتشت از دید زرتشتیان معاصر. 35
- زرتشت از دید ادیان دیگر. 36
- در آیین مانی.. 36
- در اسلام. 37
- نویسندگان و مورخان مسلمان. 39
- در مسیحیت… 40
- در دیانت بهائی.. 42
- در بابیه. 43
- جنبشهای دینی نوین.. 43
- زرتشت از دید غرب… 44
- یونانیان باستان. 44
- رومیان باستان. 47
- زرتشت در منابع غربی.. 48
- بازنمایی بصری: نگارههای زرتشت… 52
- منابع. 54
قسمتهایی از این مقاله حذف شده و نسخه کامل آن فقط در فایلهای word و Pdf قابل دانلود است.
لطفا برای دریافت نسخه کامل این مقاله فایلهای word و pdf را دانلود نمائید.
با خرید این محصول فایل word و PDF مربوط به این مقاله را دریافت خواهید کرد.
لینک دانلود بیدرنگ پس از پرداخت نمایش داده شده و فایل فشرده مربوط به این مقاله آماده دانلود خواهد بود.
تعداد صفحات: 55 صفحه | حجم فایل: کمتر از 1 مگابایت | فونت استفاده شده: B Zar به همراه صفحه اول
رمز فایل فشرده: www.4goush.net
