مقدمه
محمّد بن عبداللّه (حدود ۵۵۰ تا ۵۷۰ – ۶۳۲ یا بعد از ۶۳۴ میلادی) بنیانگذار و پیامبر اسلام است. مسلمانان او را آخرین پیامبر در سلسلهی پیامبران الهی و تحویلدهندهی قرآن میدانند.
منابع تاریخی برای بازسازی سرگذشت محمّد، قرآن، یافتههای باستانی، منابع غیراسلامی معاصر او و روایات اسلامی هستند. جزئیات قابلاطمینان زندگی او بسیار کم هستند؛ در روایات اسلامی مثل احادیث، بهطور مفصل به زندگیاش پرداخته شده اما برخی از محققان، به این علت که روایات اسلامی قرنها بعد از محمّد نوشته شدهاند، آنها را فاقد ارزش تاریخی میدانند. تاریخ تولد محمّد مشخص نیست؛ او در بازهای میان ۵۵۰ تا ۵۷۰ میلادی متولد شدهاست. از طفولیت و اوایل بزرگسالیاش جز اینکه به گفته قرآن یتیم بوده است و احتمالا از قبیله بنی هاشم بوده و تجارت میکرده است، اطلاعات چندانی در دست نیست و تنها با نخستین آیات قرآن وارد تاریخ شدهاست.
در سورههایی که فرض میشود نخستین باشند، محمّد به اهل مکّه هشدار نزدیکی آخرالزمان، پایان جهان و عذاب الهی میدهد اما آنها پیامش را نمیپذیرند و تقاضا میکنند این عذاب را بر ایشان نازل کند. محمّد که موفقیتی حاصل نکرده، با پیروانش به یثرب (مدینه) هجرت و آنجا امت خود — که در آغاز شامل یهودیان و مسیحیان هم میشده — را تأسیس میکند. در مدینه، محمّد پیروانش را به جهاد علیه مکیان میخواند و پس از چند نبرد، موفق به فتح مکّه میشود. در سورههای مدنی، هشدارهای آخرالزمانی کاهش یافتهاند، اما احادیثی مثل «حدیث دو انگشت» نشان میدهند محمّد کماکان در انتظار پایان جهان بودهاست. در سورههای مکی محمد کاملا انسانی با اوصاف بشری توصیف شده است و جایگاه او در سورههای مدنی بالاتر رفته است. از اقدامات محمّد در سالهای پایانی عمر، تدارک حمله به سرزمین مقدّس بوده؛ منابع غیراسلامی همعصر او چنین مینمایانند که محمّد شخصاً مهاجمان را رهبری کردهاست، هر چند منابع اسلامی سعی در کمرنگکردن نقش او در این جنگ داشتهاند. محمّد حدود ده سال پس از هجرت، در سال ۶۳۲ یا بعد از سال ۶۳۴ میلادی درگذشت.
محمّد در بستری تاریخی زیست که در آن انتظارات آخرالزمانی وجود داشت و مسیحیان، زرتشتیان و یهودیان آن دوره تصور میکردند پایان جهان بهزودی میرسد. محمّد و جنبش دینی او نیز از بستر تاریخی خود جدا نبودهاند؛ هشدارِ نزدیکی یا حتی آغاز شدن آخرالزمان، بخش بزرگی از محتوای قرآن و احادیثِ قدیمی محمّد را تشکیل میدهد و منابع غیراسلامی معاصر او به وجههی آخرالزمانی جنبش محمّد گواهی دادهاند. نتیجتاً، برخی دانشوران محمّد را یک «واعظ آخرالزمانی» و اسلام نخستین را جنبشی با محوریت سرزمین مقدّس و اورشلیم محسوب کنند. در مقابل، گروهی از پژوهشگران او را مصلحی عملگرا میدانند که از هشدارهای آخرالزمانی بهعنوان وسیلهای برای رسیدن به اهداف خود استفاده کردهاست.
قرآن توسط پیروان محمّد به عنوان کلام وحی مکتوب شده است و بههمراه احادیث و روایات مرتبط به او، منبع اصلی شریعت اسلام هستند. مسلمانان محمّد را الگویی برای خود میدانند و روزهای منسوب به تولد و درگذشت او را گرامی میدارند. پس از مرگ او، پیروانش که بعدها «مسلمان» نام گرفتند، در خصوص جانشینی او دچار اختلاف و به گروههای مختلفی از جمله اهل سنت و شیعه تقسیم شدند. محمّد در هنر و ادبیات اسلامی، نمود زیادی داشتهاست، از او نگارههای بسیاری کشیدهشده و اشعار فراوانی در وصفش سروده شدهاست. نزد مسیحیان قرون وسطی، محمّد بهعنوان مردی حیلهگر یا بتی که مسلمانان میپرستیدند یاد میشد؛ در قرنهای ۱۹ و ۲۰ میلادی، با نگارش کتابهای تحقیقی، چندی از دیدگاههای منفی جامعهی غرب نسبت به او کاهش پیدا کرد. زندگانی و اعمال محمّد همواره مورد انتقاد برخی از غیرمسلمانان بودهاست.
زمینهی تاریخی
در آغاز قرن ششم میلادی، بسیاری در خاورمیانه و جهان مدیترانه منتظر پایان جهان بودند و جنبش دینی جدید محمّد در کنارهی این فضا (یا حتی بهعنوان بخشی از آن) شکل گرفت. مسیحیان، یهودیان و زرتشتیان تصور میکردند که درحال زندگیکردن سالهای پایانی جهان هستند و دنیا با پیروزی نهایی یک امپراتوری زمینی به آخر خواهد رسید. امپراتوری روم شرقی از آغاز قرن ششم فعالیتهایش در کرانهی دریای سرخ را افزایش داده بود که نتیجتاً در سیاست و دین محل زندگی محمّد تأثیر میگذاشت. همین زمان برای بسیاری از مسیحیان، آغاز ششمین هزاره از زمان خلقت به حساب میآمد. بر اساس باوری که ریشه در یهودیتِ اولیه داشت، جهان شش هزار سال به طول میانجامید. عیسی نیز در میانهی آخرین هزاره زاده شده بود؛ لذا، با آغاز قرن ششم، ایشان به انتظار پایان جهان نشستند. عدم نابودی دنیا انتظارات آخرالزمانی را از بین نبرد، بلکه تشدید کرد، چراکه تصور میکردند وارد «دورهی پایان جهان» شدهاند. فتح اورشلیم توسط خسرو پرویز و بازپسگیری صلیب راستین توسط هراکلیوس این انتظارات را به اوج رساند. این جنگ و بیماریها، کشتارها و ویرانیهایی که به دنبالش آمدند، با ایجاد فضایی بیثبات و جهانی دلهرهآور، منطقهی خاورمیانه و مدیترانه را آبستن پذیرش شومترین وعیدها و باشکوهترین وعدهها کرده بودند؛ قیامها….
- فهرست مطالب
- مقدمه. 5
- زمینهی تاریخی.. 6
- عربستان پیش از اسلام. 8
- مسئلهی تاریخنگاری زندگی محمّد. 9
- قرآن. 10
- صحت تاریخی محمد و صحت تاریخی قرآن. 11
- منابع غیراسلامی.. 13
- آثار باستانی.. 13
- نامها و عناوین محمد. 14
- تبار محمد. 15
- سرگذشت محمّد از دیدگاه تاریخی.. 15
- سالهای آغازین.. 15
- نخستین گزارشها 16
- محمّد و آخرالزمان، در مکّه. 17
- انتقادات محمد به مکیان. 18
- هجرت… 19
- بعد از هجرت… 20
- ورود به یثرب… 21
- ازدواج با زینب بنت جحش و الغای فرزندخواندگی.. 22
- محمّد و آخرالزمان، در مدینه. 23
- محمّد و مسیحا 24
- پیکارها 25
- محمّد و سرزمین مقدّس… 26
- محمّد و یهودیان. 28
- درگذشت… 28
- تولد و کودکی.. 30
- نوجوانی تا پیش از اعلام پیامبری.. 31
- بعثت و اعلام پیامبری.. 32
- افزایش محاصره و آزار مکیان و هجرت مسلمانان به حبشه. 33
- اسراء و معراج.. 35
- بیعت عَقَبه و هجرت محمّد. 35
- محمّد در مدینه:بنیاننهادن ساختار سیاسی اجتماعی نو. 36
- پیکارها با مکّه. 37
- صلح حُدَیبیّه. 37
- فتح مکّه و پس از آن. 38
- فتح عربستان و فراسوی آن. 39
- حجهالوداع. 40
- درگذشت… 40
- مسجد النبی، محل دفن منسوب به محمد. 41
- جانشینی محمّد. 41
- همسران محمد. 43
- فرزندان. 44
- اسلام و اصلاحات در صدر اسلام. 45
- قرآن و سنت… 46
- محمد در فرهنگ و ادبیات اسلامی.. 47
- در هنر. 47
- در ادبیات… 47
- در فرهنگ اسلامی.. 48
- دیدگاهها 48
- در دین اسلام. 48
- محمد در قرآن. 49
- معجزههای محمّد. 50
- محمد در کتاب مقدس… 50
- محمد در فرهنگ غرب… 51
- نظریهی افسانه بودن محمد. 51
- نقد اسلام و نقد قرآن. 52
- منابع و مآخذ. 53
قسمتهایی از این مقاله حذف شده و نسخه کامل آن فقط در فایلهای word و Pdf قابل دانلود است.
لطفا برای دریافت نسخه کامل این مقاله فایلهای word و pdf را دانلود نمائید.
با خرید این محصول فایل word و PDF مربوط به این مقاله را دریافت خواهید کرد.
لینک دانلود بیدرنگ پس از پرداخت نمایش داده شده و فایل فشرده مربوط به این مقاله آماده دانلود خواهد بود.
تعداد صفحات: 00 صفحه | حجم فایل: کمتر از 1 مگابایت | فونت استفاده شده: B Zar به همراه صفحه اول
رمز فایل فشرده: www.4goush.net
