اسدی توسی
ابونصر علی بن احمد اسدی توسی شاعر، نویسنده ایرانی قرن پنجم هجری و سرایندهی اثر حماسی گرشاسپنامه است. وی در سال ۴۶۵ هجری در گذشت. آرامگاه وی در مقبرهالشعرا در شهر تبریز است.
اسدی از چند جهت در تاریخ ادبیات ایران حائز اهمیت است: کهنترین دستنویس فارسی که به دست آمدهاست به خط اسدی توسی است. علاوه بر این وی نخستین واژهنامهی فارسی را (بنا بر آنچه امروز به ما رسیدهاست) به نام لغت فرس تدوین کرد.
منبعشناسی
از زندگی اسدی توسی دانستههای زیادی در دسترس نیست. آگاهیهای اندکی که از او امروزه در دسترس است را میتوان به دو دسته بخشبندی کرد. دسته نخست دانستههای پراکندهای است که در آثار خودِ اسدی توسی و منابع دیگر یافت میشود. اسدی در پایان کتاب الابنیه ابومنصور موفق هروی نام، نسب و تخلص (یا لقب) خویش را یاد میکند. در دیباچهی گرشاسپنامه به توسی بودن خویش اشاره میکند و در پایان این کتاب و در پایان مناظره مسلمان و گبر به تخلص یا لقب خود (اسدی) اشاره میکند. اسدی در پایان الابنیه، انجام نگارش کتاب را شوال ۴۴۷ قمری آوردهاست. در دیباچهی گرشاسپنامه نیز میگوید که این منظوم را به خواهش محمد حصی یا حصنی وزیر ابودلف شیبانی فرمانروای نخجوان، به نام وی سرودهاست و در همانجا میگوید که در ۴۵۸ قمری آن را به پایان رساندهاست. نظامی، شاعر پرآوازه سده ششم، در قطعهای در سخا و سخن به بخل سلطان محمود به فردوسی و نواختیافتن اسدی از سوی ابودلف اشاره دارد. رشید وطواط ذیل صنعت «الاغراق فیالصفه» تنها یک دو بیتی از علی اسدی شاهد آورده که در آثار بازمانده از اسدی و منابع دیگر دیده نمیشود. از این رو آگاهیهای دقیق از زندگانی اسدی، کموبیش به واپسین دهه از زندگی او محدود میشود و پیش از این تنها میدانیم که در توس زاده شده و در ۴۴۷ قمری نسخه الابنیه را رونویسی کردهاست.
دستهدوم سرگذشتنامههایی هستند که در آنها از اسدی توسی یاد شده که در این میان، تذکرهالشعرای دولتشاه سمرقندی از همهی آنها کهنتر است که در سال ۸۹۲ هجری قمری نوشته شدهاست و به گفتهی دائرهالمعارف بزرگ اسلامی، سرچشمهی بیشتر آشفتگیهای موجود در زندگینامهی اسدی توسی بهشمار میرود. در منابع کهنتر از تذکره دولتشاه، همچون چهار مقالهی نظامی عروضی، و لبابالالباب عوفی، نامی از اسدی توسی نیامده است، شاید به این دلیل که نظامی عروضی به شاعرانی که به دربارهای کوچک رفتوآمد داشتند، توجهی نداشتهاست، و عوفی نیز بیشتر به …
- فهرست
- اسدی توسی.. 3
- منبعشناسی.. 3
- نام و تبار. 4
- نظریه وجود داشتن دو اسدی.. 5
- جوانی، میانسالی، کهنسالی و درگذشت… 6
- دین.. 8
- تحصیلات… 9
- آثار اسدی توسی.. 9
- مناظرات… 9
- گرشاسپنامه. 10
- لغت فرس… 11
- سبک…. 11
- منابع و مآخذ. 13
قسمتهایی از این مقاله حذف شده و نسخه کامل آن فقط در فایلهای word و Pdf قابل دانلود است.
لطفا برای دریافت نسخه کامل این مقاله فایلهای word و pdf را دانلود نمائید.
با خرید این محصول فایل word و PDF مربوط به این مقاله را دریافت خواهید کرد.
لینک دانلود بیدرنگ پس از پرداخت نمایش داده شده و فایل فشرده مربوط به این مقاله آماده دانلود خواهد بود.
تعداد صفحات: 13 صفحه | حجم فایل: کمتر از 1 مگابایت | فونت استفاده شده: B Zar به همراه صفحه اول
رمز فایل فشرده: www.4goush.net