به طور کلی تمام عباداتی که از طرف خداوند برای ما تشریع شده دارای فلسفه خاص است و آنچه بیان میشود قسمتی از آن اسرار و فلسفه مراسم عبادی و سیاسی نماز جمعه است که به واسطه بیان اولیاء الهی به ما رسیده «…………………………….» . و علت واقعی را باید از امام معصوم ـ علیه السلام ـ سؤال کرد.
در مورد فلسفه نماز جمعه میتوان گفت که: (نماز جمعه قبل از هر چیز یک عبادت بزرگ دسته جمعی است. و اثر عمومی عبادات را که تلطیف روح و جان و شستن دل از آلودگیهای گناه و زدودن زنگار معصیت از قلب میباشد، دربر دارد «…………………………….» هفتگی که در مراسم نماز جمعه است و اجتماع حج که در کنار خانه خدا هر سال یک بار انجام میگیرد. نقش نماز جمعه در این میان بسیار مهم است به خصوص این که یکی از برنامههای خطیب در خطبه نماز جمعه ذکر مسائل مهم سیاسی و اجتماعی و اقتصادی است و به این ترتیب این اجتماع عظیم و پرشکوه «…………………………….» زیر شود:
الف. آگاهی بخشیدن به مردم در زمینه معارف اسلامی و رویدادهای مهم اجتماعی و سیاسی.
ب. ایجاد همبستگی و انسجام هر چه بیشتر در میان صفوف مسلمین به گونهای که دشمنان را به وحشت افکند و پشت آنها را بلرزاند.
ج. تجدید روح دینی و نشاط معنوی برای توده مردم مسلمان.
د. جلب همکاری برای حل مشکلات عمومی.
به همین دلیل همیشه دشمنان اسلام، از یک نماز جمعه جامع الشرائط که دستورهای اسلامی دقیقاً در آن رعایت شود بیم داشتهاند. و نیز به همین دلیل نماز جمعه همیشه به عنوان یک اهرم نیرومند سیاسی در دست حکومتها بوده است. «…………………………….» فی الدرجه الرفیعه التی اختصصتهم بها قد ابتزوها؛ خداوندا این (اشاره به نماز جمعه و عید قربان) مقامی است که مخصوص خلفا و برگزیدگان و امنای بلند پایه تو است که ویژه آنها نمودی، و خلفای جور بنیامیه آن را به زور از اولیای حق گرفته و غصب کردهاند. گاه میشود که دشمنان اسلام یک هفته تمام شبانه روز تبلیغات مسموم میکنند، ولی با یک خطبه نماز جمعه و مراسم پرشکوه و حیاتبخش آن همه خنثی میشود. روح تازهای در کالبدها دمیده و خون تازهای در«…………………………….» نخواهد شد. بنابراین نمازی چنین عظیمترین اجتماع آن منطقه را تشکیل میدهد.) به عبارت دیگر اگر در ویژگیهای جامعه اسلامی تأمل شود تبلور آنها در نماز جمعه به عنوان یک عبادت هفتگی کاملاً مشهود است چه اینکه در این فریضه عبادت و شئون زندگی به هم آمیخته است. بدانگونه که در آن از یک سو عشق به خدای متعال و روابط عمیق اجتماعی به چشم میخورد و از جانب دیگر وجود امام مفترض الطاعه و امت آگاه و بیداری که حاکم بر سرنوشت خویش است، «…………………………….» «انما جعلت الخطبه یوم الجمعه لان الجمعه مشهد عام فاراد ان یکون لامر سبب الی موعظتهم و ترغیبهم فی الطاعه و تزهیبهم و توفیقهم علی ما اراد من مصلحه دینهم و دنیاهم و یخبرهم بما ورد علیهم من (الافاق من) الاحوال التی لهم فیها المضره و المنفعه».
برای نماز جمعه خطبه بدین جهت قرار داده شده که چون که مردم همگی در روز جمعه در نماز جمعه جمع میگردند رهبر جامعه مردم را موعظه و نصیحت و نیز تشویق و ترغیب کند و آنها را به اطاعت از دستورات الهی و فرمانبرداری از او و برحذر «…………………………….» جمعه نمازی است توأم با سیاست و اگر نماز جمعه آن گونه که اسلام میخواهد در سراسر جهان اسلام برگزار گردد دیگر دشمنان اسلامی نمیتوانند کشورهای اسلامی را مورد استعمار و بهرهکشی خود قرار دهند و بر آنها حکومت نمایند.
به امید آن روزی که در تمام جهان اسلام نماز جمعهها اینگونه برگزار گردد به امامت منجی عالم بشریت حضرت امام زمان (عج).
نماز جمعه و احکام آن
مسأله ۷۱۹ ـ نماز جمعه مانند نماز صبح دو رکعت است، با این تفاوت که «…………………………….» شرایطش موجود باشد ـ یا نماز ظهر بجا آورد، و اگر نماز جمعه را بجا آورد، کفایت از ظهر میکند.
و واجب شدن نماز جمعه چند شرط دارد:
اوّل: داخل شدن وقت، و آن عبارت از زوال آفتاب، یعنی ظهر است، و وقتش اوّل عرفی زوال است، پس هرگاه از این وقت نماز جمعه را تأخیر انداخت، وقتش تمام شده و نماز ظهر را باید بجا آورد.
دوّم: شماره افراد، و آن پنج نفر است با امام، و هرگاه پنج نفر از مسلمانان جمع نشوند نماز جمعه واجب نمیشود.
سوّم: بودن امام جامع شرایط امامت، از عدالت و غیر آن از چیزهایی که در امام جماعت معتبر است، همچنان که در بحث نماز جماعت خواهد آمد، و بدون او نماز جمعه واجب نمیشود.
و صحیح بودن نماز جمعه چند شرط دارد:
اوّل: جماعت بودن، پس فرادی صحیح نیست، و هرگاه مأموم قبل از «…………………………….» احتیاط واجب ـ نمیتواند به این نماز جمعه اکتفا کند و باید نماز ظهر را بجا آورد.
دوّم: خواندن امام دو خطبه پیش از نماز، که در خطبه اوّل حمد و ثنای الهی را گفته و توصیه به تقوا و پرهیزگاری شود و یک سوره کوتاه از قرآن بخواند، و در خطبه دوّم باز هم حمد و ثنای الهی را بجا آورده و بر پیغمبر اکرم و ائمه مسلمین صلوات فرستاده و احتیاط مستحب آن است که برای مؤمنین و مؤمنات استغفار (طلب آمرزش) کند. و لازم است خطبه پیش از نماز باشد، پس اگر نماز را پیش از دو خطبه «…………………………….» خواند صحیح نخواهد بود. و نیز لازم است بین دو خطبه قدری بنشیند، و لازم است نشستن مختصر و خفیف باشد. و لازم است امام جماعت خودش خطبه را بخواند، و حمد و ثنای الهی و صلوات بر پیغمبر اکرم و ائمه مسلمین ـ بنا بر احتیاط ـ باید به عربی باشد، و در مازاد بر آن عربیت معتبر نیست، بلکه اگر بیشتر حاضرین«…………………………….» است که توصیه به تقوا به زبان حاضرین باشد.
سوّم: آنکه مسافت بین دو نماز جمعه کمتر از یک فرسخ نباشد، بنابراین اگر نماز جمعه دیگری در مسافت کمتر از یک فرسخ برپا شود چنانچه با هم شروع شوند هر دو باطل میشوند، و اگر یکی زودتر از دیگری شروع شود هرچند به تکبیرهالاحرام باشد صحیح،«…………………………….» آوردن نماز ظهر واجب نخواهد بود. و برپا نمودن نماز جمعه در صورتی مانع از نماز جمعه دیگر در مسافت مزبور میشود که خود صحیح و جامعالشرایط باشد و در غیر این صورت مانع نخواهد بود.
مسأله ۷۲۰ ـ هرگاه نماز جمعهای که دارای شرایط است برپا شود اگر برپاکنندهاش امام علیه السلام یا نماینده خاص او باشد، حضورش واجب است، و در غیر این صورت واجب نیست. و در صورت اوّل نیز بر چند گروه واجب نیست:
اوّل: زنان.
دوّم: بردگان.
سوّم: مسافران، هرچند مسافری که وظیفهاش تمام باشد، مثل مسافری که قصد اقامت نموده باشد.
چهارم: بیماران، نابینایان، و افراد پیر.
پنجم: افرادی که فاصله آنان تا محل نماز جمعه بیش از دو فرسخ شرعی باشد.
ششم: افرادی که حضور آنان در نماز جمعه به علت باران یا سرمای شدید و مانند آن سخت و دشوار باشد.
مسأله ۷۲۱ ـ کسی که حضور نماز جمعه بر او واجب «…………………………….» نمازش صحیح است.
احکامی چند درباره نماز جمعه
۱ ـ بنا بر آنچه گذشت که نماز جمعه در زمان غیبت واجب تعیینی نیست، جایز است در اوّل وقت مبادرت به نماز ظهر شود.
۲ ـ صحبت کردن هنگامی که امام مشغول خطبه خواندن است مکروه است، «…………………………….»
خطبه را نمیفهمند گوش دادن بر آنها واجب نیست.
۴ ـ حضور در وقت خطبه امام، واجب نیست.
منابع و مآخذ
وبسایت اینترنتی «چهارگوش» به آدرس www.4goush.net
قسمتهایی که با «…………………………….» مشخص شدهاند از مقاله حذف شده و فقط در نسخه word و Pdf موجود هستند.
لطفا برای دریافت نسخه کامل این مقاله فایلهای word و pdf را دانلود نمائید.
با خرید این محصول فایل word و PDF مربوط به این مقاله را دریافت خواهید کرد.
لینک دانلود بیدرنگ پس از پرداخت نمایش داده شده و فایل فشرده مربوط به این مقاله آماده دانلود خواهد بود.
تعداد صفحات: 5 صفحه | حجم فایل: کمتر از 1 مگابایت | فونت استفاده شده: B Zar | به همراه صفحه اول
رمز فایل فشرده: www.4goush.net