قرآن
(نام پارسی: نُبی)، کتاب دینی اسلام و یکی از ثقلین است. قران که از ریشه قرء گرفته شدهاست معنی لغوی آن جمع نمودن، فراهم کردن و همچنین خواندن است. در سوره علق به این معنی اشاره میشود.
در باور مسلمانان، این کتاب در یک دورهی ۲۳ ساله از «…………………………….» که قرآن نام دارد. قرآن دارای ۳۰ جزء، ۱۱۴ سوره (بخش) و ۶۲۳۶ (عدد کوفی)=۶۲۲۶ (عدد شامی)=۶۲۱۴ (عدد مدنی)=۶۲۰۴ (عدد بصری) آیه (بند) است.
مسلمانان قرآن را کتاب مقدس دین خود میدانند و از آن با القابی چون «کریم» و «مجید» یاد میکنند. برای ایشان، این کتاب بازآفرینی زمینی از مفاهیم اصلی آسمانیست که ابدی و ازلی هستند. قرآن خود را به عنوان «لوح حفاظتشده» («اللَوح المحفوظ»، ۸۵: ۲۲) میخواند.
این کتاب پر فروش ترین کتاب بعد از اناجیل، اولین نثر مسجع و کامل ترین کتاب است
آیه
آیه در واژه به معنی نشانهاست و در اصطلاح کوچکترین واحد تقسیم قرآن است. این کلمه در قرآن به همین معنای خاص نیز به کار رفتهاست. یک آیه میتواند چند حرف، چند کلمه، یک یا چند جمله و یا یک یا چند بند (پاراگراف) باشد. طبق محاسبهی کامپیوتری تعداد کل آیات قرآن ۶۲۳۶ عدد است. (رامیار، تاریخ قرآن: ۵۷۰) برخی آیات نظیر آیهی نور (نور، ۳۵)، آیه الکرسی (بقره، ۲۵۵)، آیهی تطهیر (احزاب، ۳۳) و آیهی حجاب (نور، ۳۰ و ۳۱) با نامهای خاصی مشهورند.
ترتیب آیات قرآن توسط پیامبر اسلام طبق وحی تنظیم شدهاست. به عبارت دیگر آیات قرآن به ترتیب فعلی فروفرستاده و خوانده شدهاست و پیامبر طبق وحی محل آیات را معین نمودهاست. عدهای از دانشمندان مسلمان معتقدند «…………………………….» (مائده، ۳) به هنگام گردآوری و تدوین از جای اصلی خود خارج شدهاند.
سوره
سوره در لغت به معنای «بُریده شده» است و در اصطلاح واحدی است دربرگیرندهی گروهی مستقل از آیات قرآن که مَطلَع «بسم الله الرحمن الرحیم» و مقطعی دارد. به اعتقاد شیعیان هر سورهی قرآن – جز سورهی توبه – با آیه «به نام خداوند«…………………………….» تحدی (مبازره طلبی) (بقره، ۲۳).
قرآن ۱۱۴ سوره دارد. هر سوره یک یا دو نام دارد که معمولاً از کلمهای از آن سوره گرفته شدهاست. برخی معتقدند ترتیب سورهها توسط پیامبر تعیین شده و برخی بر این باورند که آنها به هنگام گردآوری در زمان عثمان کما بیش به ترتیب طول مرتب شدهاند. سورههای قرآن به دو دستهی مکی (فروفرستاده شده در مکه) و مدنی (فروفرستاده شده در مدینه) تقسیم میشوند. سورهها لزوماً وحدت موضوعی «…………………………….» آیات هر یک در انتهای این مقاله آمدهاست. برای مشاهده فهرست نام سورهها و تعداد آیات آنها به مقاله سوره رجوع کنید.
دیگر تقسیمبندیها
قرآن به ۳۰ بخش تقریباً مساوی به نام جزء تقسیم شدهاست. هر جزء از دو قسمت مساوی به نام حزب تشکیل شدهاست و احزاب به نصف و ربع حزب تقسیم میشوند (برخی نیز هر جزء را به چهار حزب تقسیم میکنند و در این صورت ۱۲۰ حزب داریم).
فارسیزبانان یک ربع از قرآن را هفتک مینامیدند. [۴] در برخی مکتبهای قدیم، کودکان نخست هفتک (از ۱ تا ۷) قرآن را بدون دانستن معنی حفظ میکردند و بعد به بقیه امور حفظی و معانی میرسیدند.
سبک
سبک آیات قرآن با زمان پیدایش و نیز محتوای آنها متناسب است. سورههای مکی از سورههای مدنی مسجعترند. همچنین آیاتی که به حوادث قیامت و بیم و امیدِ آن میپردازند، بیشتر احساسات خوانده را منقلب میسازند و آیاتی نظیر آیات احکام به«…………………………….» که خرد خواننده را مخاطب قرار میدهد.
مسالهی دیگر تفاوت آشکار سبک قرآن با سایر سخنان روایت شده از پیامبر اسلام و نیز سخنان چون علی بن ابیطالب است.
متن پاشان
اسلوب متعارف نگارش اغلب کتابها، روایت خطی است؛ یعنی از یک نقطه به عنوان مقدمه آغاز و پس از بیان مستندات و استدلالات به نتایجی میرسد. اما قرآن بدین معنا آغاز و پایانی ندارد و میتوان آن را از هر قسمتی آغاز نمود، ب«…………………………….» و مضمون دارد. بهاءالدین خرمشاهی در این باره میگوید:
«امـا مـهمترین مشخصه و خصیصه ساختاری قرآن که شاید قدما نیز به آن توجه داشتهاند، اسلوب چندوجهی و بلاتشبیه گسستهنمای آن است. یـعـنی شاخه به شاخه شدن معانی و مضامین و قطع پیاپی توالی یک مضمون و مدام از معنایی به معنای دیگر پرداختن. این گسستهنمایی ظاهری قرآن مجید در فرهنگ و ادب فارسی نظیر دارد. دو کـتـاب عـظیم که از شاهکارهای جاویدان زبان فارسی نیز هستند از همین اسلوب و ساختار الهام گرفتهاند. نخست مثنوی معنوی اثر مولانا جلال الدین بلخی (م ۶۷۲ ق). دوم غزلهای خواجه شمس الدین حافظ (م ۷۹۲ ق). در مـورد مـثـنـوی، مرحوم فروزانفر بر آن [نظر] بودهاند که تحت تأثیر قرآن این سبک و سیاق را پیدا کردهاست. در مـورد غزلهای حافظ که به اصطلاح بعضی فارسیزبانهای پاکستان، «پاشان» (از پاشیدن) است نگارنده برای نخستین بار این نظر را مطرح کردهاست که حافظ با انقلابی که (به قول آربری) در غزل کردهاست، نه تحت تأثیر«…………………………….» ما را ترک کردهای و کتابی هم که آوردهای آن طور که توراتِ متناسق است، تناسق (نظم و نسق) ندارند. کتابی بیاور که مانوس و متعارف باشد وگرنه ما هم نظیر اینکه تو آوردهای میآوریم». سپس خداوند این آیه را [در مقام تحدی] نازل کرد: قل لئن اجتمعت الانس و الجن… [اگر انس و جـن هـمـدسـتی کنند که نظیر این قرآن را بیاورند، نظیر آن را نخواهند آورد، ولو آنکه بعضی پشتیبان بعضی باشند] [۶] […] طه حسین […] بحث مـبسوطی در این باره دارد و مینویسد: «مثلاً «…………………………….» و مضمون متنوع سوره بقره را برای نمونه یاد میکند.
حال آنکه چنانچه این کتاب به شکل متعارف و نظیر سایر کتب نگاشته شده بود، به عنوان مثال باید از مباحث اعتقادی آغاز میکرد و پس از بیان داستان آفرینش و انبیا به روزگار پیامبر میرسید و نهایتاً احکام را بیان مینمود که در این صورت اسلوب آن بیشتر منطقی بود و نه هنری.
دیدگاه اسلامشناسان اروپایی
بهاءالدین خرمشاهی میگوید:
«از قرآنپژوهان اروپایی گویا ابتدا نولدکه اسلامشناس آلمانی که مهمترین تاریخ قرآن را نوشته اسـت، در مقاله قرآن که برای طبع یازدهم دایره المعارف بریتانیکا نوشتهاست به این خصیصه از سبک قرآن اشاره کرده و گفتهاست اصولاً «…………………………….» نیز فریتیوف شوآن در کتاب «فهم اسلام» بهتر از دیگران به اهمیت هنری و زبانی – ادبی این خصیصه ساختاری قرآن پی بردهاند و آن را حسن و هنر قرآن شمردهاند، نه عیب و ایراد آن. به نظر میرسد که اعجاز و سبک تقلیدناپذیر و خارقالعاده قرآن جز از این طریق میسر نمیشد. اگر بیان اندیشه با رعایت ترتیب و توالی منطقی و مضمونی در کتابهای دیگر خطی باشد شیوه بـیـان انـدیـشـه قـرآن حـجـمی و حلقوی… و به قول آربری کنترپوآنی و پلی فونیک است.»
محتوا
کتاب قرآن خود را این گونه معرفی میکند:
«کتابی است که به سوی تو فروفرستادهایم تا مردم را به اذن پروردگارشان از تاریکیها به سوی روشنی درآوری، به سوی راه خدای توانای ستوده»(سوره ابراهیم، آیه ۱)
پیدایش
مسلمانان همگی قرآن را وحی و الفاظ آن را عیناً و دقیقاً از جانب خدا میدانند که توسط روح الامین (جبرئیل) بر پیامبر اسلام نازل شدهاست.
برخی غیر مسلمانان قرآن را متنی میدانند که محمد خود آن را بیان کردهاست. برخی از ایشان نیز معتقدند قرآن یک کار گروهی و نوشته شده توسط اشخاص مشخصی است که محمد تنها یکی از آنها بودهاست.
گردآوری
متن قرآن در سه مرحله گردآوری شد تا نهایتاً به صورت امروزین یا اصطلاحاً «مصحف» درآمد. نخست زمان محمد. سپس زمان ابوبکر و در آخر زمان عثمان. در دورههای بعدی رسم الخط آن اصلاح شد.
زمان محمد
در زمان حیات پیامبر، وی قرآن را بر مسلمانان میخواند. برخی آن را حفظ میکردند و برخی بر تکههای چرم، استخوانهای شانه و دنده گوسفند و شتر، چوب درخت خرما، سنگهای صاف و صیقلی و گاه کاغذ مینوشتند. از آنجا که هنوز«…………………………….» ۳۷ نفر حافظ کل قرآن بودند. (رامیار، تاریخ قرآن: ۲۵۵) و تعداد کاتبان وحی که برای خود نسخهای برمیگرفتند به بیش از پنجاه نفر میرسیدهاست….
قسمتهایی که با «…………………………….» مشخص شدهاند از مقاله حذف شده و فقط در نسخه word و Pdf موجود هستند.
لطفا برای دریافت نسخه کامل این مقاله فایلهای word و pdf را دانلود نمائید.
با خرید این محصول فایل word و PDF مربوط به این مقاله را دریافت خواهید کرد.
لینک دانلود بیدرنگ پس از پرداخت نمایش داده شده و فایل فشرده مربوط به این مقاله آماده دانلود خواهد بود.
تعداد صفحات: 22 صفحه | حجم فایل: کمتر از 1 مگابایت | فونت استفاده شده: B Zar | به همراه صفحه اول و عکس
رمز فایل فشرده: www.4goush.net