فاطمیان و آلبویه
دولت فاطمیان و آل بویه تقریباً به طور هم زمان به ظهور رسیدند. وجه عمده اشتراک آنها ـ علیرغم تفوّق مذهب تسنن در سرزمینهای اسلامی ـ تبلیغات شیعی بوده است. فاطمیان با استفاده از داعیان خود، فعالیتهای مذهبی وسیعی آغاز کردند؛ اگر چه نتوانستند دامنه حکومت سیاسی خود را از مصر و شام فراتر نهند. با نفوذ و حضور آلبویه در خلافت عباسی، مکاتباتی بین ایشان و دولت فاطمی صورت گرفت و این تعامل و تبادل مذهبی، سبب احیاء آیین و رسوم شیعی گردید؛ اگر چه این امر با چالشها و مخالفتهایی همراه بود و با ظهور سلجوقیان در شرق و ایوبیان در مصر و شام، شیعه زدایی به اوج خود رسید، تشیع، مسیر خود را در تاریخ استمرار بخشید.
چشم اندازی بر تاریخ سیاسی دولت فاطمیان و آلبویه
دولت فاطمیان در سال 297ه در افریقیه[1] شکل گرفت. حضور حدوداً 65 ساله ایشان در آن دیار عمدتاً به جنگ و نزاع با مخالفان و پارهای از آن به تحکیم قدرت و بقای خود سپری شد. دولتمردان فاطمی با آگاهی از اوضاع آشفته مصر بعد از مرگ کافور اِخشیدی (357ـ 355ه)، جوهر صِقلی (سیسیلی)، سردار معروف خود را مأمور فتح مصر نمودند و او در 358ه وارد مصر گردید. وی چهار سال والی مصر بود تا اینکه در 362ه المُعزّ فاطمی (365ـ341ه) رسماً پا به مصر گزارد و مرحله دوم دولت ایشان آغاز شد. [2]
فاطمیان نفوذ دینی خود را بعد از مصر و افریقیه، در سرزمینهای شام، ماوراءالنهر، هند، یمن و حجاز گسترش دادند، اما هرگز به فتح سرزمینهای شرقی جهان اسلام در آن سوی شام موفق نشدند؛ لذا نتوانستند به هدف اساسی خود (اتحاد دنیای اسلام تحت یک خلافت شیعی به پیشوایی خلیفه فاطمی) برسند، اگر چه در کسب اهداف خود توفیقات زیادی به دست آوردند.
دوره دوم خلافت فاطمیان 125 سال است که از ورود المُعزّ فاطمی به مصر (362ه) تا مرگ خلیفه المُستنصر (487ه) ادامه داشت و این دوره، اوج شکوه، قدرت و توسعه این دولت محسوب میشود. بعد از المُستنصر (487ـ427ه)، مرحله سوم دولت فاطمیان (عصر وزراء) شروع میشود که افول ایشان فرا میرسد.
تقریباً با شکلگیری دولت فاطمیان در شمال آفریقا، دولت آلبویه در حال تکوین بود. آلبویه هنگامی به قدرت رسیدند که خلافت عباسی دستخوش تجزیه و از هم پاشیدگی شده بود؛ خراسان و ماوراءالنهر در اختیار سامانیان (389ـ261ه)؛ بحرین و یمامه در حاکمیت قرامطه؛ مصر و شام تحت تسلط محمد بن طُغج اِخشیدی (334ـ323ه)؛ مغرب و افریقیه در سلطه فاطمیان (567 ـ297ه)؛ موصل در اختیار آلحَمدان (394ـ317ه)؛ اندلس زیر فرمان امویان اندلس (422ـ 138ه) و طبرستان و گرگان (جرجان) در حاکمیت دیلمیان …
- فهرست مطالب
- فاطمیان و آلبویه. 3
- چشم اندازی بر تاریخ سیاسی دولت فاطمیان و آلبویه. 3
- زمینههای ارتباط.. 4
- تعامل مذهبی در روابط فاطمیان و آلبویه. 5
- نتیجهگیری.. 10
- پینوشتها 11
- منابع و مآخذ. 11
قسمتهایی از این مقاله حذف شده و نسخه کامل آن فقط در فایلهای word و Pdf قابل دانلود است.
لطفا برای دریافت نسخه کامل این مقاله فایلهای word و pdf را دانلود نمائید.
با خرید این محصول فایل word و PDF مربوط به این مقاله را دریافت خواهید کرد.
لینک دانلود بیدرنگ پس از پرداخت نمایش داده شده و فایل فشرده مربوط به این مقاله آماده دانلود خواهد بود.
تعداد صفحات: 11 صفحه | حجم فایل: کمتر از 1 مگابایت | فونت استفاده شده: B Zar | به همراه صفحه اول
رمز فایل فشرده: www.4goush.net