وسایل گرمایشی
همه ما اگر به یاد نداشته باشیم، ولی مطمئنا شنیده ایم که در گذشته چگونه پدران و مادران ما خانههایشان را در مقابل سرما گرم میکردند؛ از کرسی گرفته تا بخاریهای هیزمی و نفتی هرکدام در دوران «…………………………….» چه سختی هایی را برای تهیه سوخت آن متحمل میشدند، ولی امروزه نه تنها از آن وسایل گرمایی دیگر خبری نیست وفقط در داستانها شنیده میشوند، بلکه دیگر طعم واقعی گرم شدن را نیز احساس نمی کنیم.
کرسی
کرسی، چهار پایه بزرگی از چوب است که در زیر آن منقلی«…………………………….» تهرانیهای قدیمی علاوه بر لحاف، جاجیم و چادر شب سفید را برای تزیین کرسی استفاده میکردند که به تناسب کوچکی و بزرگی کرسی مجمعه ای مسی برای قرار دادن چراغ یا سماور و مثل آن رویش گذاشته و اطرافش را با پشتی میآراستند.
معمولادر خانههای تهرانیها یک کرسی دم دستی برای اهل خانواده و یک کرسی «…………………………….» یداری پاها را در زیرش میگذاشتند و به پشتیها تکیه میدادند و موقع خواب متکا میگذاشتند و میخوابیدند. تشک پای کرسی کوتاه تر اما پهن تر از تشک خواب دوخته میشد، در اندازه ای که فقط پایه و پهنای کرسی را اندازه شود.
در آن زمانها برای گذاشتن کرسی باید به سعدونحس بودن ساعات توجه میکردند و همچنین بزرگ خانواده در آن شب باید با پاکتی شیرینی وارد خانه بشود. همچنین جای نشستن افراد در کنار کرسی به نقش شان در خانواده مربوط میشد. «…………………………….» فرد خانواده آن پله ای بود که دورترین فاصله را در اتاق داشت.
منقل
منقل که برای گرم کردن کرسی از آن استفاده میشد «…………………………….» گود میکردند و خاک زغال را درون آن ریخته و آتش زغال را باد میزدند تا جایی که آتش به خاکستر زغال میرسید و به صورت ملایم با کفگیر رویش خاکستر میپوشانیدند و خاکسترهای اطراف را دور میکردند. منقل را یک ساعتی در فضای آزاد میگذاشتند تا بوی زغالش از بین برود، سپس در زیر کرسی قرار میدادند و هر چند ساعت یک بار لایه ای از رویش پس زده و آتش آن را تند میکردند.
چاله کرسی
بعد از منقل، از وسیله ای به نام چاله کرسی استفاده میکردند که ساخته شده از «…………………………….» و هشت ترک بود که برای گرم کردن کرسی از آن استفاده میکردند.
وجه تسمیه آن به چاله کرسی، به دلیل چاله ای بود که وسط اتاق کنده شده بود و دورش را گچ کشیده بودند که آتش را درست کرده و کرسی را رویش برمی گرداندند. اصطلاح «برمی گرداندند»هم از آن جهت بود که موقع آتش کردن لازم بود تا کرسی را از روی زمین برگردانده که دسترسی به چاله کرسی آسان تر شود.
معمولاچاله کرسی را خانوادههای فقیر درست میکردند تا پول برای منقل ندهند و حتی برای غذا درست کردن از چاله کرسی استفاده میکردند.
بخاری
از دیگر وسیلههایی که تهرانیها با آن خود را گرم میکردند، هیزم بود که «…………………………….» آب حمامها و پخت نانواییهای تافتونی، لواشی و مانند آن مورد استفاده قرار میگرفت.
قیمت هر خروار هیزم جنگلی سه تا پنج قران بود که الاغ هایی بودند که هیزمها را حمل میکردند و هیزم شکنها با تبری که روی دوش شان بود به دور کوچه و گذرها میگشتند و فریاد میکشیدند و هیزم میفروختند. هیزم شکنی «…………………………….» و تکه ای از گوشت علاوه بر اجرت با خود میبردند، آنان نیز علاوه بر مزد، بزرگ ترین تکه هیزم که از تنه درخت بود، به نام زیرتبری اختیار کرده و با خود میبردند.
این وسایل جای کمتری اشغال میکردند و با گرم کردن تمام فضای خانه، زندگی را برای اهل منزل بسیار آسان تر کردند و به این ترتیب کرسی با تمام لذتی که داشت، کم کم برچیده شد. لحافهای بزرگ آن به لحافهای کوچک تر تقسیم شد و «…………………………….» فروخته شد و خلاصه آثار وجود کرسی از خانهها رخت بربست.
در همان زمان که کرسی برای خود رونقی داشت، برخی از مر دم از بخاریهای هیزمی نیز استفاده میکردند بخاریهای حلبی که محتوای سوخت آن را هیزم و شاخ و برگهای درختان تشکیل میداد. این بخاری با آن گرمای مطبوع و دلنشین «…………………………….» سوخت یکباره فضای اتاق سرد میشد، به همین خاطر صاحبان خانه مجبور بودند مرتب هیزم بخاری را که خیلی سریع سوخت آن تمام میشد، چک کنند، این مساله به هنگام خواب و در نیمههای شب سخت تر بود، چرا که پدر یا مادر خانه باید نیمههای شب چند بار از خواب بلند میشدند و هیزم داخل بخاری قرار میدادند. این بخاریها در حال حاضر در برخی روستاهای کشور مورد استفاده قرار میگیرد و منازل روستاییان را گرم میکند. اگر چه امروزه«…………………………….» و فقط کافی است با پرداخت صورت حساب قبض گاز و برق هزینه سوخت را تامین کرد، در آن زمان برای تهیه سوخت بخاریهای هیزمی پدر خانه مجبور بود که قبل از شروع سرما چند روزی را در جنگلها برای تهیه هیزم سپری کند و با خرد کردن آنها و قرار دادنشان در مکانی محفو1 سوخت یک سال خود را تامین کند.
بخاریهای نفتی نیز هرچند تا اندازه ای کار را راحت تر کرده بود، ولی نسبت به امروزه برای خود سختی هایی نیز به همراه داشت. نفت این بخاریها باید قبل از فصل سرما تهیه و در مخازنی که برای این کار تدارک دیده شده بود، ذخیره میشد و اهل خانه نیز باید چند بار در روز، مخزن بخاری را از نفت پر میکردند.
بخاری هیزمی
درروزگار قدیم در شبهای سرد زمستان مردم در خانههایشان برای «…………………………….» روشن قرار داده شده بود، مینشستند و از گرمای مختصری که این کرسی ایجاد میکرد، استفاده میکردند و تا صبح همان جا میخوابیدند.
کرسیها علاوه بر گرم کردن فضای خانه، زمینه دور هم جمع شدن اعضای یک خانواده و گرم شدن روابط بین آنها را فراهم میکرد، به همین دلیل کرسیها پایگاه شعرخوانی، قصه گویی، شاهنامه خوانی و فالگیری بودند و باعث گرمای تفکر و اندیشه اعضای «…………………………….»
قسمتهایی که با «…………………………….» مشخص شدهاند از مقاله حذف شده و فقط در نسخه word و Pdf موجود هستند.
لطفا برای دریافت نسخه کامل این مقاله فایلهای word و pdf را دانلود نمائید.
با خرید این محصول فایل word و PDF مربوط به این مقاله را دریافت خواهید کرد.
لینک دانلود بیدرنگ پس از پرداخت نمایش داده شده و فایل فشرده مربوط به این مقاله آماده دانلود خواهد بود.
تعداد صفحات: 5 صفحه | حجم فایل: کمتر از 1 مگابایت | فونت استفاده شده: B Zar | به همراه صفحه اول و عکس
رمز فایل فشرد: www.4goush.net