ملاک ارزش گذاری افعال
از جمله پرسشهاى مهم در فلسفه اخلاق، این است که ملاک خوبى و بدى افعال انسان چیست و بر چه اساسى کارى زشت و ناپسند و کارى دیگر، خوب و پسندیده شناخته مىشود؟
به بیان دیگر، همه انسانها درباره رفتار و اعمال خود و دیگران داورى مىکنند، پارهاى از افعال را نیک و پاره دیگر را بد مىنامند، چنان که انسانها را گاه نیک و گاه بد مىشمارند.
آنچه در این نوشته مورد ارزیابى قرار خواهد گرفت، این است که بدانیم انسانها با چه میزان و معیارى دست به این قضاوتها مىزنند و خوب و بد افعال انسان و یا انسانهاى اخلاقى و غیراخلاقى را از یکدیگر باز مىشناسند؟
آیا افراد و جوامع گوناگون، معیار و ملاک یگانهاى براى ارزیابى افعال خوب و بد دارند و یا این که معیار و ملاک یگانهاى را نمىتوان جست، بدان دلیل که خوب و بد اخلاقى افعال، در حوزه یک معیار نمىگنجد و تابع خواستهها، میلها و عواطف افراد است (احساس گرایى). و یا بدان جهت که ارزشها برآیند خواست و پذیرش جوامع گوناگون و عرف عامه است (اخلاق پوزیتیویستى). و یا بدان روى که ارزشهاى اخلاقى دریافتنى هستند نه توصیفى (شهود گرایى). به هر حال این پرسش، نظریههاى گونه گونى را به وجود آورده است که هر یک به گونهاى درصدد تبیین و پاسخگویى برآمدهاند.
ییکى از عوامل مهم تنوع دیدگاهها در این بحث، پیش فرضها و باورهاى هستى شناسانه فلاسفه اخلاق است و ما بىآن که مجال پردازش به این موضوع را داشته باشیم، همّت خویش را به طرح مهمترین آرا و بررسى همنوایى یا ناهمسازى آنها با آیات قرآن، معطوف خواهیم داشت.
نظریههاى فاقد ملاک قانونمند
بخشى از آراء و نظریهها در باره مفاهیم اخلاقى مبتنى بر تعریف ناپذیر بودن نیک و بد در قلمرو اخلاق هستند که در نتیجه از دیدگاه آنان، معیارى قانونمند براى ارزیابى افعال اخلاقى وجود ندارد. زیرا اگر مفهومى قابل تعریف نباشد، نمىتوان معیار و میزانى براى آن جست وجو کرد. این نظریهها عبارتند از:
1) شهودگرایى
برخى از فلاسفه اخلاق دریافت خصوصیات اخلاقى افعال را بر پایه ادراک و شهود شخصى استوار مىدانند و بر…
- فهرست مطالب
- فهرست مطالب… 2
- ملاک ارزش گذارى افعال. 4
- نظریههاى فاقد ملاک قانونمند. 4
- 1) شهودگرایى.. 5
- 2) حس گرایى.. 5
- 3) احساس گرایى.. 6
- 4) وظیفه گرایى عمل نگر. 6
- کنش اخلاقى در نگاه حکماى اسلامى.. 6
- مفهوم فعل اخلاقى در فلسفه غرب… 8
- ملاک رفتار اخلاقى در فلسفه غرب… 9
- 1) انگیزه گرایى.. 10
- 2) وظیفه گرایى.. 11
- 3) نتیجه گرایى.. 12
- 4)لذت گرایى.. 13
- 5) خودگرایى.. 13
- 6) سود گرایى.. 15
- جامع نگرى اخلاق دینى.. 17
- نقش نتایج عمل، در ارزشى دینى آن. 19
- ملاک ارزشیابى اخلاقى افعال در قرآن. 21
- حسن ذاتى عدل. 24
- عدل، بنیاد سازواره اخلاق دینى.. 26
- عدل، محور ارزشهاى اخلاقى در قرآن. 27
- 1) عدل الهى: 28
- 2) عدل اجتماعى.. 28
- 3) عدل در رهبرى.. 29
- 4) عدالت در حکمیت و داورى.. 29
- 5) عدل در شهادت و گواهى.. 29
- تعادل و عدالت در روابط اقتصادى.. 29
- 6) عدالت در روابط اجتماعى برون دینى.. 30
- رابطه عدالت و عبودیت… 30
- آمر به عدل کیست؟. 31
- صراط مستقیم چیست؟. 32
- ظلم در مصادیق اجتماعى و سیاسى.. 34
- پى نوشت… 35
- منابع و مآخذ. 37
قسمتهایی از این مقاله حذف شده و نسخه کامل آن فقط در فایلهای word و Pdf قابل دانلود است.
لطفا برای دریافت نسخه کامل این مقاله فایلهای word و pdf را دانلود نمائید.
با خرید این محصول فایل word و PDF مربوط به این مقاله را دریافت خواهید کرد.
لینک دانلود بیدرنگ پس از پرداخت نمایش داده شده و فایل فشرده مربوط به این مقاله آماده دانلود خواهد بود.
تعداد صفحات: 37 صفحه | حجم فایل: کمتر از 1 مگابایت | فونت استفاده شده: B Zar | به همراه صفحه اول
رمز فایل فشرده: www.4goush.net